Cua huỳnh đế

Cua huỳnh đế có tên tiếng Anh là Spanner Crab, Frog Crab, Red Frog Crab...tên khoa học là Ranina Ranina. Loài cua kỳ lạ này kiếm ăn chủ yếu ban đêm, ban ngày vùi mình trong đáy cát ở độ sâu hàng trăm mét. Vùng phân bố của chúng dọc bờ biển phía đông của Úc, từ Queensland đến bờ nam New South Wales; nhưng nơi có sản lượng dồi dào lại là phía tây nam đảo Mindanao, Philippines. Chúng cũng được tìm thấy ở bờ biển phía đông của Châu Phi, băng qua Ấn Độ dương đến Indonesia, Nhật Bản, đảo Hawaii và Việt Nam.

Cua huỳnh đế có giá trị dinh dưỡng và chất lượng thịt hảo hạng nhất trong số các loại cua phân bố tại các vùng biển Việt Nam. Có những con ở vùng biển nước sâu nặng hơn 1kg.

Thịt cua huỳnh đế thơm ngon, bổ dưỡng, thớ thịt cua săn chắc, trắng muốt và độ đạm cao, chứa nhiều Omega-3 EPA, Omega-3 DHA và Omega-6 AA

Cua huỳnh đế chỉ rộ nhất vào mùa xuân, khoảng từ tháng 12 đến tháng 3 âm lịch ở Việt Nam. Thông thường những tháng mùa xuân, biển trở ngọn gió nồm, rất êm nên khuyến khích loại cua sinh sản và đi tìm thức ăn. Chúng sinh sống ở những vùng biển nước rất lạnh, sâu từ 200 - 400m và chỉ xuất hiện vào những ngày biển động hoặc mùa xuân nên việc săn bắt loài cua này khó khăn và nguy hiểm. Vào mùa, có những ghe chuyên đi đánh rập để bắt loại cua này, chỉ có đánh rập thì cua mới sống được,cho nên vào mùa mới có cua sống sản lượng lớn.

Tên gọi cua huỳnh đế được lý giải khá thú vị, giai thoại xảy ra ở vùng biển nay thuộc Sa Huỳnh, Quảng Ngãi. Nguyên thủy tên cua là "hoàng đế", nhưng thuở xưa quan địa phương lệnh dân phải đọc trại đi vì sợ phạm húy (chúa Nguyễn Hoàng). Theo lời kể của các lão ngư dân miền Trung, ngày xưa, khi vua du ngoạn ở vùng biển đẹp này, thấy ngư dân nơi đây đánh bắt được loại cua lạ, có màu đỏ hồng như chiến bào, hình dáng như loài rùa nên ăn thử. Ăn thấy ngon, tốt cho sức khỏe nên vua truyền cho các địa phương có loại cua này phải dâng lên hoàng cung. Từ đó tên gọi cua huỳnh đế còn gọi là hoàng đế, cua vua lưu truyền trong dân gian.